28 Mart 2014 Cuma

Akasya Çiçeği

Genellikle hep yeşil yapraklı ve dikenli ağaç yada ağaççık (Bil.a.acacia; 
baklagiller familyası). Başta Avustralya olmak üzere (300 tür) sıcak ılıman ve 
yarı tropikal bölgelerde kendiliğinden yetişen 600 türü içerir.
İstanbul akasyası, batılıların gülibrişim (albizzia) adlı süs ağacına verdikleri 
addır. Savan akasyası; Parkinsonia aculeata nın yaygın adıdır. Yalancı akasya 
ise (Robinia pseudoacacia), salkım ağacının halk arasında bilenen bir adıdır.
Çok değişik biçimleri bulunan akasyanın çiçekleri genellikle sarı, bazen beyaz 
yada kırmızı renkte, başak yada toparlak baş biçimindedir; erkek organlar çok 
sayıda ve çıkıntılıdır. Meyve baklamsıdır. Yapraklar, kimisinde tüysü bileşik, 
kimisinde, özellikle Avustralya’ da yetişen türlerin çoğunda yeşil lam halinde 
yaprak sapı biçimindedir; bu da onlarda terlemeyi önemli ölçüde azaltır. Acacia 
heterophylla türündeyse bu özelliklerin tümünün bir arada görülür. Birçok akasya 
türü (en başta A.decurrens, A.dealbat, A.baileyana, A.longifolia) bahçelerde süs 
bitkisi olarak yetiştirilir.
‘Kadıhindi’ denen bir madde, Çin’ de ve Birmanya’ da A.catechu’ nun odununun 
suda kaynatılmasıyla hazırlanır. Kadıhindi deri sepelemesinde, kumaş boyamada ve 
tıpta kullanılır. Akasyanın bazı türleri ise, özellikle A.arabica ve A.senegal, 
hücre erimesiyle oluşan ve halk arasında ‘arap z***ı’ adıyla anılan bir z*** 
verir. Tanen bakımından zengin olan akasya kabukları dericilikte kullanılır. 
Akasyanın Afrika’ nın Sahel ve Sudan-Sahel bölgelerinde yetişen bazı türlerinin 
(A.albida ve A.seyal) yaprakları ve badıçları geviş getiren hayvanlarca yenir. 
İki akasya türünde (A.sphaerocephala ve A.fistula) karınca toplulukları barınır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder